Overwin je angst voor spreken in het openbaar

Dit artikel van Roeselien verscheen ook op Intermediair.

1. Slangen en spinnen
2. Een terroristische aanslag
3. Spreken in het openbaar

Zomaar een lijstje met veelvoorkomende angsten. Maar: spreekangst? Ja, echt. Uit onderzoek blijkt dat angst om te spreken bij veel mensen in hun topdrie van angsten staat. Soms zelfs boven angst voor een terroristische aanslag of de dood. Hoe kan het toch dat zo veel mensen vrezen voor spreken in het openbaar? En nog belangrijker: hoe kom je er vanaf?

What doesn’t kill me…

De eerste vraag die ik aan mijn cliënten met spreekangst stel is altijd: wat is je grootste angst bij spreken in het openbaar? Is er bijvoorbeeld een reële kans dat iemand uit het publiek je aanvalt, dat het plafond naar beneden komt, of dat je een hartaanval krijgt? Als dit zo is, dan zou je angst om te spreken gegrond zijn. De realiteit is echter dat het publiek vaak het beste met je voorheeft, het gebouw meestal intact blijft en je zenuwen niet resulteren in een daadwerkelijke hartaanval (maar wellicht wel een beetje zweet onder je oksels).

Spreekangst is – zo bezien – een irreële angst. Toch staat je lichaam bij spreekangst in overlevingsstand. Het gedraagt zich alsof er écht iets aan de hand is. Net alsof je ontzettend veel adrenaline nodig hebt om te ontsnappen aan een leeuw. Alleen sta je in werkelijkheid in een vergaderzaal je verhaal te vertellen.

Gedachten omzetten

Ondanks dat je de allerergste scenario’s dus kunt wegstrepen, hebben veel mensen met spreekangst alsnog last van onrealistische gedachten. Cliënten vertellen mij dat ze dingen denken als: ik moet alleen maar slimme dingen zeggen, ik mag geen fouten maken, mensen denken vast dat ik dom ben. Al deze overtuigingen zorgen er samen voor dat kleine zenuwen uiteindelijk een buitenproportioneel grote (spreek-)angst worden.

Het is dan ook belangrijk om te ontdekken welke belemmerende gedachten jou ervan weerhouden om een goede speech of presentatie neer te zetten. Durf diep te graven en te onderzoeken wat jou tegenhoudt. Gevonden? Probeer je gedachten dan de baas te zijn door ze positief – en vaak ook realistischer – in te steken. ‘Ik moet alleen maar slimme dingen zeggen’ wordt: ‘Mensen kunnen maar drie dingen onthouden, dus ik hoef niet de hele tijd slimme dingen te zeggen.’ ‘Ik mag geen fouten maken’, verandert in: ‘Het is menselijk om af en toe te moeten improviseren.’

Confrontatie

Het is confronterend om te moeten erkennen dat je spreekangst waarschijnlijk irreëel is en versterkt wordt door je eigen belemmerende gedachten. Toch helpt het enorm om hier even bij stil te staan voordat je aan een presentatie of pitch begint. Ga je angsten dus niet uit de weg, maar vraag jezelf af: Bevind ik me straks in een levensbedreigende situatie? Nee. Mag ik geen fouten maken? Jawel. Ga ik een sterke presentatie neerzetten? Zeker.

Kijk je op tegen het spreken voor groepen? Onze cursus helpt je binnen 21 dagen van je spreekangst af.